آشنایی با استاندارد ملی آمبولانس 4374 بخش چهارم
در این بخش استاندارد به شرح الزامات عملکردی خودرو پایه می پردازد . با توجه به اینکه الزامات عنوان شده در این بخش نظیر به شتاب خودرو ، سیستم ترمز و .... نیاز به توضیح تکمیلی ندارد لذا تنها به ذکر متن استاندارد بسنده می نماییم .
متن استاندارد
" 2-4- عملکرد
1-2-4- شتاب
یک آمبولانس بارگذاری شده با وزن ناخالص مجاز خودرو باید قادر باشد تا در مدت زمان 35 ثانیه از سرعت صفر کیلومتر در ساعت به 80 کیلومتر در ساعت شتاب بگیرد .
2-2-4- ترمز
یک تجهیز اساسی سامانه ترمز ضد قفل (ABS) باید از سوی سازنده خودرو تعبیه شود .
خودرو باید به یک سامانه ترمز ضد قفل (ABS) که توسط تولید کننده اصلی مورد تایید سازنده خودرو ساخته شده ، مجهز باشد.
3-2-4- سامانه ایمنی
خودرو بهتر است به یک سامانه کنترل پایداری و یک سامانه ایمنی غیرفعال مجهز باشد.
یادآوری – سامانه الکترونیکی توزیع ترمز و کنتر ل اصطکاک مثالهایی از سامانه کنترل پایداری و کیسه هوایی ، سامانه جمع کننده فرمان و ساختار بدنه جاذب انرژی مثالهایی از سامانه ایمنی غیرفعال می باشند ."
در بند 4-3 استاندارد به شرح الزمات الکتریکی می پردازد . برای اینکه در ادامه متن بتوانیم با یک زبان واحد متن را دنبال کنیم در ابتدا به شرح چند واژه کلیدی می پردازیم و سپس به توضیح متن استاندارد ادامه می دهیم .
شاید در مکالمات روزمره دو کلمه الکتریکی و الکترونیکی را بسیار شنیده باشید . این دو کلمه هرچند در محاوره به اشتباه به جای یکدیگر استفاده می شوند و گمان می شود معنا و مقصود یکسانی دارند ولی با هم تفاوتهای معنایی و کاربردی دارند .
سازگاری الکترومغناطیسیEMC : که مخفف عبارت Electromagnetic Compatibility می باشد به شاخه ای از دانش الکترومغناطیس اطلاق می شود که به بررسی اثرات سیستم های مختلف الکترومغناطیسی در مجاورت یکدیگر، مکانیزم های آن و روش های ایمن سازی می پردازد.
متن استاندارد
"3-4- الزامات الکتریکی
1-3-4- کلیات
تاسیسات الکتریکی باید با بندهایی از استاندارد IEC 60364-7-708 که برای آمبولانس کارایی دارند مطابقت داشته باشد .
یادآوری – مرجع استاندارد IEC 60364-7-708 تجهیزات الکتریکی اصلی خودرو که قبلا تاییدیه های خودرو پوشش داده شده اند ، را شامل نمی شود .
خودرو باید به یک سامانه هشدار دهنده سمعی و بصری به منظور تردد اضطراری مجهز باشد .
2-3-4- سازگاری الکترومغناطیسی (EMC)
1-2-3-4- کلیات
به منظور به کمینه رساندن هرگونه ریسک در عملکرد ایمن آمبولانس و تمامی تجهیزات داخل آن یا درخودرو نسبت به تاثیرات میدان های مغناطیسی بوجود آمده توسط خودرو و تجهیزات آن ، هر یک از اقلام باید با قوانین EMC مربوطه مطابقت داشته باشند .
خودرو با عملکرد کامل باید اجزا ، تجهیزات و زیر سامانه هایی باشند که دارای تاییدیه انطباق با قوانین EMC صنعت مربوطه باشند .
علاوه بر این برای سامانه پشتیبان تجهیزات پزشکی ، سری استانداردهای 3368 و استاندارد های EN60601-2 باید کار برده شود .
2-2-3-4-تجهیزات ارتباطی
تجهیزات ارتباطی (به عنوان مثال تاسیسات رادیویی ) باید با قوانین ملی مطابقت داشته باشد .
3-2-3-4- اجزا و سامانه الکتریکی /الکترونیکی
سامانه الکتریکی و الکترونیکی خودرو ، اجزا ، زیر سامانه ها و تمامی تجهیزاتی که به طور دائم نصب شده اند باید مطابق با استاندارد 6502 سال 1382 نشانه گذاری شوند .
یادآوری – توصیه می شود که تجهیزات الکتریکی پزشکی بتواند در برابر امواج رادیوی RF تشعشع یافته با شدت میدان 20 V/m که مطابق با استاندارد IEC 60601-1-2 اندازه گیری شده ، به عنوان کمینه میزان قابل قبول در نظر گرفته شده را تحمل نماید ."
استاندارد IEC 60364-7-708 استاندارد بین المللی است با عنوان نصب سامانه های الکتریکی با ولتاژ پایین
(Low-voltage electrical installations – Part 7-708: Requirements for special installations or locations – Caravan parks, camping parks and similar locations)
به شرح الزامات فنی نصب سامانه های الکتریکی می پردازد .
روش نصب کلیه تاسیسات الکتریکی شده در آمبولانس باید با الزمات این استاندارد مطابقت داشته باشند .
در مورد سازگاری الکترومغناطیسی EMC مطابق تعریف استاندارد ملی 6502 "به توانايي يك خودرو ، قطعه ( قطعات) يـا مجموعـه هـاي فنـي مجـزا جهـت كـاركرد مطلـوب در محـيط الكترومغناطيسي و بدون ايجاد اختلالات الكترومغناطيسي در عملكرد ساير دستگاههاي موجود در آن محيط گفته مي شود ."
برای شرح اهمیت سازگاری الکترومغناطیسی EMC به نقل مطلبی از وبسایت آقای دکتر چلداوی استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه علم و صنعت ایران می پردازیم . متن خود با مثالهای کاملی اهمیت این بند را به خوبی شرح داده است .
{.....EMC که مخفف عبارت Electromagnetic Compatibility می باشد به شاخه ای از دانش الکترومغناطیس اطلاق می شود که به بررسی اثرات سیستم های مختلف الکترومغناطیسی در مجاورت یکدیگر، مکانیزم های آن و روش های ایمن سازی می پردازد.
به تشعشعات الکترومغناطیسی ناشی از یک سیستم یا یک دستگاه که باعث تداخل در کارکرد طبیعی دستگاه ها یا سیستم های دیگر می شود تداخل الکترومغناطیسی (EMI) گفته می شود. سازگاری الکترومغناطیسی شاخه ای از علم مهندسی برق است که با طراحی و کارکرد تجهیزات ارتباط دارد، به روشی که آنها را در مقابل سطوح و انواع خاصی از تداخل الکترومغناطیسی دیگر تجهیزات مصون نگه می دارد. در این شاخه از دانش به طور همزمان سعی می شود که تزاحم الکترومغناطیسی تولید شده توسط خود تجهیزات نیز در محدوده خاصی نگه داشته شود.
بنابراین حوزه EMC بسیار گسترده است بطوریکه به تعبیری می توان گفت تمام تجهیزاتی که بوسیله منابع الکتریکی تغذیه می شوند را شامل می شود. در یک تقسیم بندی کلی همه سیستمهای مهندسی، از قسمت تغذیه و واحدهای پردازش اطلاعات (ویا به عبارت دیگر از قسمت های توان و سیگنال) تشکیل شده اند، و بنابراین یا به عنوان قربانی ویا به عنوان مولد تداخل جزء حوزه EMC قرار می گیرند.
برخی حوادث رخ داده…
سقوط یک جنگنده F-16 در نزدیکی فرستنده رادیو صدای آمریکا VOA به دلیل حساسیت سیستم کنترل پرواز نسبت به میدان تشعشعی با شدت بالا
رها سازی اشتباهی تانکر سوخت
احتمال سقوط هواپیما در اثر روشن بودن CD Player و گیرنده FM به دلیل هم فرکانس بودن با سیستم VOR هواپیما
برخی مشکلات ایجاد شده در زمینه تداخل الکترومغناطیسی (EMI) برای هواپیماها به نقل از روزنامه ها
در ۲۹ جولای ۱۹۶۷ ناو هواپیمابر آمریکایی در سواحل ویتنام شمالی در حال عبور بود که در اثر حادثه ای الکترومغناطیسی ۱۳۴ تن از کارکنان آن در آتش سوختند و یا ناپدید شدند…
… حادثه در اثر استفاده از یک کانکتور نصب شده بر روی هواپیما با حفاظ نامناسب بود. به علت اسکن رادار نصب شده بر روی ناو و عبور پرتو الکترونیکی از این هواپیما ولتاژ RF بر روی آن کابل تولید شده و سبب شلیک موشک آن هواپیما می گردد. این موشک به تانک سوخت یک هواپیمای دیگر برخورد می کند. سوخت این تانک با فشار زیاد خارج شده و سبب انفجار ۲۰۰۰ پوند بمب بر روی عرشه می شود. هواپیماها یکی یکی آتش گرفته و بمب های آنان منفجر می شود. آتش به زیر عرشه نیز گسترش پیدا می کند و قبل از آنکه خاموش گردد ۱۳۴ تن از کارمندان آن می سوزند و ناپدید می گردند…
ضررهای گزارش شده از عدم رعایت اصول سازگاری الکترومغناطیسی در ایران …
کشته شدن یک پرسنل در اثر شلیک ناخواسته یک موشک
عدم موفقیت برخی سازندگان محصولات الکترونیکی در صادرات به اتحادیه اروپا
هدر رفتن سرمایه های ملی (از کار افتادن سیستم ها و غیر بهینه کار کردن آنها)
و …}
متن کامل مقاله فوق را می توانید در اینجا مطالعه بفرمایید .
سازگاری الکترومغناطیسی EMC برای آمبولانس با انجام تست توسط آزمایشگاهای مورد تایید سازمان ملی استاندارد در زمان اخذ پروانه کاربرد علامت استاندارد و نمونه برداری های دوره ای مورد کنترل قرار میگیرد . داشتن پروانه کاربرد علامت استاندارد اجباری موید مطابقت محصول با این بند استاندارد است .
مطابق استاندارد 6502 با عنوان خودروهای جاده ای - تداخل رادیویی (سازگاری الکترومغناطیسی) خودروها- روشهای آزمون سیستم الکتریکی / الکترونیکی بدین صورت تعریف شده است :
"4-7- سيستم الكتريكي / الكترونيكي به وسيله (وسايل)يا مجموعه اي (هائي) از وسايل الكتريكي و/يـا الكترونيكـي همـراه بـا اتصـالات الكتريكـي مربوطه گفته مي شود كه بخشي از خودرو را تشكيل ميدهند ولي بطور مجزا تاييد نوع نخواهند شد " .
این سامانه مانند کابلها ، خروجی های 12 و 220 ولت ، ورودی 220 ولت و .... که علامت گذاری آنها باید مطابق استاندارد 6502 انجام شود . البته در ادامه استاندارد به روشهای علامتگذاری این سامانه ها و سایر سامانه های الکتریکی /الکترونیکی خواهد پرداخت .
به عنوان نمونه کلیه کابلهای داخل کابین بیمار باید در فواصل کمتر از یک متر علامت گذاری شوند . (این علامتگداری می تواند با نشانهای حرفی (مارک کابل) یا با رنگ سیم انجام شود ) روش علامتگذاری باید توسط سازنده مشخص شود .
دربخش بعد به شرح الزمات مربوط به باتری و مولدجریان در آمبولانس می پردازیم .